D'r letste koempel

D r letste koempel

Op 31 december 1974 om elf uur ’s ochtends werd bij de Oranje-Nassau I in Heerlen voor het oog van de camera’s afscheid genomen van de laatste kolenwagen. De mijnwerkers van de laatste sjiech dronken in stilte nog een kop koffie, douchten het vuil van zich af en sloten voorgoed de poort.

Het betekende een einde aan de gouden tijden sinds de opening van de eerste van twaalf mijnen in 1815. De impact op de Mijnstreek was enorm en dreunt generaties later nog door als het zwarte verdriet. Tienduizenden banen gingen verloren. Krimp, werkloosheid, armoede, gezondheidsproblemen: dat veel hoger opgeleiden en talentvolle jongeren de Mijnstreek verlieten, is nog steeds in de statistieken terug te zien.

Vijftig jaar na het optrekken van de laatste kolen blikken we terug op de historische beslissing om de mijnen te sluiten. Vijftien mijnwerkers en andere ooggetuigen die het werk bij de steenkoolmijnen zelf hebben ervaren vertellen hoe zij bijdroegen aan de welvaart van Nederland. Hoe het was om honderden meters diep in het stof te sjravelen door de benauwende gangen, in de stof en de herrie van de afbouwhamers. Hoe dieper, hoe intenser de hitte. Nadat ze hun penningen hadden ingeleverd, begon voor hen een nieuw leven. De laatste koempels komen nu aan het woord.

Deze speciale editie is een uitgave met extra aandacht voor theaterspektakel Het Geluk van Limburg van Toneelgroep Maastricht, Servé Hermans en Huub Stapel, een familiekroniek getekend door de opkomst en ondergang van de mijnen. Een ode aan de koempels en hun zwarte verdriet.